TRASY SAMOCHODOWE
Trasa
8. Łysa Polana - Tatrzańska Kotlina - Spiska Biała - Kieżmark
- Poprad
Krótki wypad na Spisz, z docelowym punktem w partnerskim mieście Zakopanego - Popradzie. Po drodze zwiedzanie - poza Śdziarem i Jaskinią Bielską - niewielkiego, ale ważnego miasteczka Spiska Biała i przyległej doń historycznej miejscowoąci Strażki (ładny kasztel z dobrą restauracją!) oraz jednego z najstarszych i najpiękniejszych miast Spisza - Kieżmarku, z jego zabytkową starówką i zamkiem, w którym mieści się interesujące muzeum.
Trasą 7 jedziemy z Łysej Polany do rozdroża za Tatrzańską
Kotliną koło pensjonatu "Limba". Droga Wolności w
tym miejscu skręca w prawo, my zaś jedziemy prosto drogą nr 67.
Wyjeżdżamy z lasu na odkrytą przestrzeń, opuszczając
jednocześnie teren Tatrzańskiego Parku Narodowego. Mijamy
camping Šarpanec i związany z nim niewielki ośrodek
rekreacyjny na granicy Parku. Po lewej stronie szosy płynie
Bielski Potok, za którym rozciągają się mokradła, stanowiące
rezerwat Bielskie Łąki. Po prawej pojawia się
charakterystyczna wieża ciśnień i już mijamy granicę miasta
Spiska Biała.
32 km Spiska Biała* (Spišská Belá, 631 m). Zaraz po wjeździe
do miasta przecinamy skrzyżowanie z drogą prowadzącą w lewo
do Spiskiej Starej Wsi, w centrum zaś, także w lewo, odchodzi
szosa do Starej Lubowli. My kierujemy się za drogowskazami na
Poprad, jadąc początkowo przez centrum miasta. W osi drogi widać
kościół, koło którego skręcamy (z prawego pasa) w prawo i
mijając po lewej duży dom towarowy (przy nim parking), po
prawej zalesiony cmentarz - wyjeżdżamy z centrum. Nowocześnie
odremontowane domy
niezbyt nawiązują do historycznej tradycji miasta, które
powstało w XIII w., w latach 1412-1769 było we władaniu
polskich starostów, a przez cały czas kultywowało piękną
tradycję spisko-niemieckiej kultury.
Droga prowadzi łukiem najpierw w lewo, potem ostro w prawo i wjeżdżamy
do miejscowości Strażki* (Stražký) - obecnie stanowiącej południową dzielnicę
Spiskiej Białej. Tutaj czujemy nieco wyraźniej oddech historii,
głównie dzięki ładnie odremontowanemu renesansowemu
kasztelowi z XVI w. (obecnie jest tam restauracja i galeria
sztuki), który mijamy po lewej stronie. Po prawej - nieco
starszy kościół i podobna w stylu do kasztelu renesansowa
dzwonnica. Warto zwrócić uwagę na piękne ogrodzenie, ciągnące
się po lewej stronie drogi. Za kasztelem, też po lewej, duży,
dobrze urządzony parking. Za nim płynie Poprad.
Mijamy po prawej stację benzynową i widoczny po lewej
Jerozolimski Wierch z niewielkim ośrodkiem narciarskim i wjeżdżamy
do Kieżmarku.
39 km Kieżmark* (Kežmarok, 630 m). Luźno zabudowane przedmieścia
nie wskazują od razu, że wjeżdżamy na teren jednego z
najstarszych i najważniejszych historycznych miast Spisza.
Mijamy po lewej stronie jednostkę wojskową - siedzibę 60 pułku
czołgów i za nią skręcamy w lewo. Przez most na Popradzie wjeżdżamy
do centrum miasta. Po prawej dom towarowy, obok parking, po lewej
- starówka, gdzie wolno poruszać się tylko pieszo. W osi drogi
charakterystyczny kościół ewangelicki z czerwonej cegły w
nieco mauretańskim stylu, widniejący na większości widokówek
z Kieżmarku. Przed nim skrzyżowanie dróg - prosto (z lewego
pasa) do Lubicy, Vrbowa i Spiskiego Czwartku, w prawo - do
Popradu.
Najdogodniej zaparkować samochód w okolicy domu towarowego (parking
strzeżony) lub gdziekolwiek w pobliżu starówki, choć tam mogą
być kłopoty ze znalezieniem miejsca w sezonie. Na zwiedzanie
Kieżmarku, wraz z zamkiem i głównymi zabytkami trzeba
przeznaczyć co najmniej trzy godziny, a warto więcej.
Wyjeżdżamy z miasta w kierunku południowo-zachodnim, w stronę
Popradu. Z lewej strony ładnie urządzony autocamping "Karpaty"
z restauracją, położony koło sporego stawu. Dalej po prawej
stronie mijamy zabytek techniki - klasycystyczny budynek z
napisem Turbina 1910-1991. W prawych oknach piękny widok na
Tatry Wysokie, z Łomnicą w głównym punkcie panoramy.
44 km Huncovce - niewielkie miasteczko (ok. 1900
mieszkańców) z typowym dla Spisza i Szarisza układem
urbanistycznym - droga biegnie skrajem miejscowości, po jej
prawej stronie klasycystyczny kościół ewangelicki z 1859 r. i
niewielki rynek, a opodal - nie używana dziś synagoga z 1821 r.
Huncowce były najliczniej zasiedloną przez Żydów wsią Spisza.
W 1879 r. powstała tu wyższa szkoła rabiniacka - Jesziwa, a w
1929 r. położono kamień węgielny pod budowę wyższej szkoły
Talmudu. W 1943 r. wszystkich Żydów z Huncowiec wywieziono.
Miejscowość pochodzi z II połowy XIII w., wtedy też
wybudowano pierwszy, gotycki kościół. Nazwa Huncowiec pochodzi
od niemieckiego Hundsdorf, jako że mieszkańcy hodowali tu psy
myśliwskie dla dworu królewskiego.
Przejeżdżamy przez most na Popradzie i wjeżdżamy do miejscowości
Wielka Łomnica* (Veľka Lomnica, 639 m). Przejeżdżamy tylko
skrajem miasteczka, leżącego na skrzyżowaniu drogi Kieżmark -
Poprad z szosą do Wysokich Tatr. Rozwidlenie dróg znajduje się
w centrum - prosto biegnie droga do Popradu, w prawo, przez
przejazd kolejowy - do Tatrzańskiej Łomnicy lub Matlar (trasa
nr 10).
Jedziemy prosto, mijając po prawej stację kolejową Zimna Woda
(Studený potok), z architekturą sprzed I wojny światowej.
Droga, prowadząca do Popradu jest dość wąska i bardzo uczęszczana,
dość niebezpieczna. Uwagi zwłaszcza wymaga przejeżdżanie
przez tory kolejowe i mosty, gdzie bywa ślisko. Częste patrole
policyjne! Mijamy po lewej stronie niewybitny Maciejowy Wierch i
już jesteśmy na terenie "wielkiego" Popradu. Wjeżdżamy
do dawniej samodzielnego miasteczka, obecnie dzielnicy Popradu -
Maciejowiec (Matejovce). Miejscowość powstała przed 1251 r.,
jako osada spiskich Sasów, w 1412 r. dostała się jako miasto
zastawne, pod polską administrację, a w latach 1778-1876 należała
do prowincji 16-tu miast spiskich. Są tu dwa kościoły -
katolicki z XIV w., gotycki, z renesansową dzwonnicą z XVII w.
oraz ewangelicki z 1785 r.
Zabudowa gęstnieje i już po chwili widzimy, że przed nami
rozciąga się miasto przede wszystkim przemysłowe. Po prawej
stronie mijamy założoną w 1969 r. fabrykę pralek, znana jako
Tatramat, obecnie przejętą przez międzynarodowy koncern
Whirlpool. Maciejowce zostają za nami, po prawej pojawiają się
zabudowania Spiskiej Soboty* (Spišská Sobota) z
charakterystyczną sylwetą gotyckiego kościoła świętego
Jerzego i zespołem mieszczańskich domów na wzgórzu, także
noszącym niegdyś imię świętego pogromcy smoka. Droga do tej
dzielnicy odchodzi zaraz za Maciejowcami w prawo skos od głównej
szosy. Można tam także dojechać skręcając w prawo przed
stadionem lodowym.
55 km Poprad* (Poprad, 672 m). Do centrum miasta wjeżdżamy ulicą
Štefanikową. Po prawej stronie hala lodowa, miejsce rozgrywek
hokejowych, po lewej jeden z większych zakładów przemysłowych
Popradu - Vagonka. Mimo, że ulica jest dość szeroka, prawie na
całym jej odcinku obowiązuje ograniczenie prędkości do 40 km/h.
Jedziemy równolegle do rzeki Poprad, która płynie po prawej
stronie i w tym miejscu przypomina średniej wielkości strumyk.
Centrum i Stare Miasto rozciąga się po lewej stronie. Skręcamy
w lewo w którąkolwiek z przecznic (ul. Joliota Curiego, 1 Maja,
D.Tatarku, Mnoheľova) i parkujemy na parkingach płatnych (parkometry).
Dla oszczędnych: Można skręcić przez most w prawo i za
Popradem zaparkować nieco dalej, ale bezpłatnie pod urzędem
powiatowym lub miejskim.
Historyczne centrum miasta rozciąga się wzdłuż pieszej strefy
ulicy Vajanskiego i Placu św. Idziego (Námestie Sv. Egidia). W
tym rejonie znajdują się zabytkowe kościoły - katolicki i
protestancki, Muzeum Podtatrzańskie, największy dom towarowy,
centrum informacji turystycznej, kino "Gerlach", kilka
banków, najlepsze sklepy i restauracje. Centrum administracyjne
i hotelowe usytuowane jest po drugiej stronie Popradu, między
Popradzkim Nabrzeżem a ulicą Hviezdoslava. Jest tam urząd
miejski (w tym samym budynku filia Uniwersytetu Mateja Bela z Bańskiej
Bystrzycy z wydziałem ekonomicznym i turystycznym), urząd
powiatowy, hotele "Gerlach", "Satel" i "Poprad",
a także - komenda policji. Najciekawsza część Popradu to
Spiska Sobota, łącząca cechy średniowiecznego miasteczka z
nowoczesną dzielnicą willową.
Z Popradu dalej drogą E-50 w kierunku Lewoczy, albo też powrót
pod Tatry trasą 10 przez Wielką Łomnicę lub przez Stary
Smokowiec.
105 km Łysa Polana (Lysá poľana, 970 m) - przejście graniczne
do Polski.