Maciej Pinkwart
Zakopiańskim szlakiem Karola Szymanowskiego
Ważniejsze daty z biografii Karola Szymanowskiego
3 października 1882 - W Tymoszówce na
Ukrainie urodził się Karol Szymanowski
1889 - początek nauki gry na fortepianie,
najpierw pod kierunkiem ojca, potem w szkole muzycznej Gustawa
Neuhausa w Elizawetgradzie
1894 - pierwszy (prawdopodobnie) przyjazd do
Zakopanego
1900 - matura w gimnazjum realnym w
Elizawetgradzie; powstają pierwsze kompozycje fortepianowe,
zebrane potem jako Preludia op. 1
1901 - w Warszawie prywatne lekcje kompozycji i
kontrapunktu u Zygmunta Noskowskiego oraz harmonii u Marka
Zawirskiego; studia te Szymanowski odbywa nieregularnie do 1905
r.
1904 - pierwsze zakopiańskie spotkanie z
Arturem Rubinsteinem; Szymanowski poznaje tu także Stanisława
Ignacego Witkiewicza i Stefana Żeromskiego; pierwszy w Zakopanem
występ pianistyczny
1905 - założenie Spółki Nakładowej
Kompozytorów Polskich, nazwanej później "Młoda Polską w
Muzyce"; pierwszy koncert kameralny spółki w Zakopanem, na
nim prezentacja utworów Szymanowskiego
- pierwsza podróż Szymanowskiego do Włoch, podjęta wspólnie
ze Stanisławem Ignacym Witkiewiczem
1906 - pierwsze koncerty symfoniczne utworów
Szymanowskiego w Warszawie i w Berlinie
1907 - dłuższe pobyty w Berlinie i Lipsku
1908 - kolejna podróż do Włoch
1909-1911 - powstają m.in. II Symfonia
B-dur i II Sonata fortepianowa A-dur; za I
Sonatę fortepianową c-moll, dedykowaną Witkiewiczowi
Szymanowski zdobywa I nagrodę na konkursie kompozytorskim z
okazji 100-lecia urodzin Fryderyka Chopina
1911 - pobyt na Sycylii, w miejscu akcji
przyszłej opery Król Roger; pod koniec roku
Szymanowski osiada w Wiedniu wraz z Grzegorzem Fitelbergiem
1912-1913 - pobyt w Wiedniu; wiedeńskie
prawykonanie II Symfonii i II Sonaty fortepianowej;
podpisanie 10-letniego kontraktu z wiedeńską firmą Universal
Edition, która nabywa wyłączność na druk i propagowanie
utworów Szymanowskiego
1913 - w Tymoszówce powstaje opera Hagith
1914 - w styczniu i lutym pobyt w Zakopanem,
następnie wyjazd przez Włochy i Sycylię do Afryki Północnej,
powrót przez Rzym, Paryż, Londyn
1914-1916 - pobyt w Tymoszówce; wizyty w
Moskwie i Petersburgu; okres intensywnej pracy twórczej:
powstają m.in. Metopy i Maski na fortepian, Mity
na skrzypce i fortepian, I Koncert skrzypcowy, III Symfonia
"Pieśń o nocy"
1917-1918 - po spaleniu Tymoszówki przez Armią
Czerwoną przeprowadzka Szymanowskich do Elizawetgradu; tu
powstaje powieść Efebos, której nie wydany rękopis
spłonął w 1939 r. w Warszawie, I Kwartet smyczkowy C-dur,
kantaty Demeter i Agawe, Pieśni Muezina
Szalonego; pierwsze projekty opery Król Roger
21 grudnia 1919 - rodzina Szymanowskich przybywa
do Warszawy
1920-1921 - Szymanowski tworzy muzykę do baletu
Mandragora, cykl piosenek wojskowych i rozpoczyna pracę
nad Królem Rogerem
- dwukrotne podróże do Ameryki w towarzystwie skrzypka Pawła
Kochańskiego i pianisty Artura Rubinsteina
- latem 1921 w Bydgoszczy powstają Słopiewnie -
pierwszy utwór z tzw. narodowego okresu twórczości.
13 maja 1922 - prapremiera opery Hagith
w Warszawie
20 maja 1922 - pierwszy koncert kompozytorski
Szymanowskiego w Paryżu
24 sierpnia 1922 - pierwszy dzień w willi
"Limba" w Zakopanem; początek bezpośrednich
kontaktów z muzyką góralską, plany wykorzystania jej w swoich
kompozycjach.
12 kwietnia 1923 - premiera opery Hagith
w Darmstadt
1923-1925 - rozpoczęcie pracy nad muzyka do baletu Harnasie:
powstają mazurki na fortepian op. 50, opera Król
Roger, oratorium Stabat Mater; dalsze zacieśnianie
więzów z Zakopanem
19 czerwca 1926 - prapremiera opery Król
Roger w Warszawie
marzec 1927 - Szymanowski obejmuje stanowisko dyrektora
Konserwatorium Warszawskiego
28 października 1928 - premiera Króla
Rogera w Duisburgu
11 stycznia 1929 - prawykonanie Stabat Mater
w Warszawie
styczeń-maj 1929 - pobyt w sanatorium w Edlach
(Austria) i Davos (Szwajcaria); decyzja o osiedleniu się w
Zakopanem; powrót do Warszawy i rezygnacja ze stanowiska
dyrektora Konserwatorium Warszawskiego
11 czerwca 1930 - przybycie do Zakopanego z
zamiarem osiedlenia się na stałe, pobyt w "Czerwonym
Dworze"
24 października 1930 - pierwszy dzień w
"Atmie"
7 listopada 1930 - Szymanowski zostaje powołany
na stanowisko rektora Akademii Muzycznej w Warszawie
12 grudnia 1930 - nadanie Szymanowskiemu tytułu
doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego
26 kwietnia 1932 - Szymanowski rezygnuje ze
stanowiska rektora Akademii Muzycznej
21 października 1932 - premiera Króla
Rogera w Pradze czeskiej
1932-1934 - powstają ostatnie utwory
Szymanowskiego: IV Symfonia koncertująca, II Koncert
skrzypcowy, ostatnie Dwa mazurki op. 62
1933-1935 - podróże artystyczne po niemal
wszystkich stolicach europejskich
11 maja 1935 - prapremiera baletu Harnasie
w Pradze czeskiej
5 listopada 1935 - Szymanowski opuszcza Zakopane
27 kwietnia 1936 - premiera baletu Harnasie
w Paryżu
29 marca 1937 - Szymanowski umiera w sanatorium
"Clinique du Signal" w Lozannie
7 kwietnia 1937 - pogrzeb Szymanowskiego w
Krypcie Zasłużonych w kościele oo. Paulinów na Skałce w
Krakowie.