Maciej Pinkwart, Północna Słowacja...

SKANSEN - MUZEUM WSI ORAWSKIEJ, (Múzeum Oravskej Dediny) na polanie Brestowa, 02732 Zuberec-Brestova. Czynne od stycznia do kwietnia, od poniedziałku do piątku w godz. 800-1600, od maja do października od wtorku do niedzieli 800-1700. Listopad i grudzień zamknięte.

Usytuowane 3 km na wschód od Zuberca, w pięknej górsckiej scenerii - otoczone po południa szczytami Palenicy, Siwego Wierchu i Brestowej, Osobitej na wschodzie i Mnicha na zachodzie. Środkiem płynie potok Zimna Woda Orawska, nad którym na przestrzeni ok. 20 ha usytuowano kilkadziesiąt obiektów - zrębowe chaty ludowe, zabudowania gospodarcze, ziemiańskie dworki, budynki sakralne - tworzących jakby osobną wieś, nad którą wznosi się drewniany kościółek z cmentarzykiem, a na obrzeżach usytuowane są zabudowania sezonowe. Reprezentowane są obiekty z południowo-zachodniej dolnej Orawy, z terenów średniej i gónej Orawy oraz z jej północno-wschodnich krańców góralsko-tatrzańskich oraz z położonych na północnym zachodzie Beskidów.

Pierwszym obiektem muzeum stała się przeniesiona do Brestowej w 1970 r. leśniczówka, spalona w 1990 r. i osiem lat później odbudowana. Skansen udostępniono do zwiedzania w 1975 r. Znajdują się w nim domy mieszkalne, zabudowania gospodarcze (zarówno wiejskie, jak i górskie - szałasy, paśniki itp.), obiekty sakralne (kościół, cmentarz, dzwonnica) oraz rzemieślnicze (warsztaty rzemieślnicze, tkackie, młyn wodny, tartak, folusz, kuźnia, piec garncarski).

Skansen dzieli się na pięć części - dolnoorawski rynek reprezentuje najbogatszą część Orawy z największymi budynkami stojącymi na wolnej przestrzeni. Nad potokiem rozłożone są warsztaty rzemieślnicze z młynem, tartakiem, foluszem. Zamagurska ulica z budynkami mieszkalnymi i zabudowaniami gospodarczymi bogatych i średniozamożnych rolników pokazuje charakterystyczną strukturę orawskiej wsi. Góralskie chaty reprezentują najbiedniejszą część Orawy, leżącą na południowo-zachodnich stokach Orawskich Beskidów. W najwyższym punkcie skansenu usytuowany jest cmentarz z późnogotyckim drewnianym kościółkiem św. Elżbiety, przeniesionym z Zabrzeża i pochodzącym z XV wieku. W środkowej części jest m.in. ziemiańska posiadłość z Wyżniego Kubina z 1752 r., w której mieściła się szkoła, gdzie uczył się sławny poeta P.Országh-Hviezdoslav. Co roku w sierpniu na terenie skansenu w specjalnie w tym celu wzniesionym amfiteatrze odbywa się festiwal Podrohackie Święto Folkloru.

Powrót do leksykonu
E Powrót do "Spisu treści"